Bibracte

Vlak voor de jaartelling woonde er op de berg Mont Beuvray, in het zuiden van de Morvan, een Keltische stam die geschiedenis schreef: de Haedui (Éduens). Volgens Julius Caesar was deze plek, Bibracte, hun grootste en rijkste nederzetting. Veel langer dan een eeuw heeft deze nederzetting echter niet bestaan. Met de bouw van Autun, 30 kilometer verderop, trok de bevolking weg uit Bibracte.

Bibracte is waarschijnlijk tussen de 1^e en 2^e eeuw voor Christus gesticht en had 5.000 tot 10.000 inwoners. De nederzetting was gebouwd achter een kilometerslange dubbele versterkingsmuur van hout, steen en aarde. Het is één van de meest karakteristieke en best bewaarde nederzettingen van West-Europa. Van de Gallische huizen, die vooral met hout waren opgetrokken, is weinig bewaard gebleven. De Romeinen hebben resten achtergelaten van een villa, publieke gebouwen, een forum en een de domus. Een deel van de opgegraven voorwerpen ligt in het Museum van Bibracte aan de voet van de Mont Beuvray en in de musea in Autun.

Zo’n 2000 jaar geleden was Bibracte een belangrijk centrum van vakwerk en handel. Er hebben verschillende generaties ambachtslieden (mijnwerkers, smeden en muntslagers) en handelaars gewerkt. De ambachtslieden maakten van ijzer en koperlegeringen allerlei voorwerpen als fibula (sluitspelden voor kledingstukken), gereedschappen, wapens, munten, ornamenten en geëmailleerd metaal. Die werden op de regionale markten en ver daarbuiten verkocht. De munten die in Bibracte zijn gevonden getuigen van een belangrijk handelscentrum: vakwerkproducten werden bijvoorbeeld uitgewisseld tegen geïmporteerde voeding. Zo werden, in amforen, grote hoeveelheden Italiaanse wijn aangevoerd.

In de zomer van 52 voor Christus kwamen de Gallische leiders hier bijeen om Vercingétorix te kiezen tot hun aanvoerder in de strijd tegen de Romeinen bij Alésia. Nadat Julius Caesar Vercingétorix had verslagen bij Alésia, sloeg hij zijn winterkamp op in Bibracte.

De opgravingen op de Mont Beuvray zijn in 1864 begonnen omdat Napoleon III de geschiedenis van Julius Cesar wilde beschrijven. Enkele decennia geleden zijn ze weer opnieuw opgepakt. Naar verwachting is slechts 5% van de nederzetting inmiddels opgegraven. Er zijn nog enkele generaties archeologen nodig om alles bloot te leggen.

’s Zomers is Bibracte bereikbaar met een shuttlebus vanaf het museum aan de voet van de Mont Beuvray. In de rest van het jaar is het toegestaan om met de auto naar de opgraving te rijden. Een goede afsluiting van het bezoek aan Bibracte is een Gallische maaltijd in restaurant Le Chaudron.