Abdij van Molesme

De abdij van Molesme is onlosmakelijk verbonden met de ontwikkeling van de wijnbouw in de Châtillonnais. Het waren de monniken van deze abdij die zich daarover vanaf de 11^e eeuw ontfermden.

De abdij werd in 1075 opgericht door Robert van Molesme die op zoek was naar de authenticiteit van de regels van de heilige Benedictus. Zijn charisma trok velen met een roeping naar Molesme. Onder hen de heilige Bruno (stichter van de Chartreuse, het eerste klooster van de orde van Kartuizers), Hugues de Payns (stichter van de orde van Tempeliers), en de heilige Etienne Harding en de heilige Albéric die hem volgenden in zijn zoektocht.

Toen de donaties zodanig toenamen dat zijn hervorming in gevaar kwam, vertrok de Robert uit Molesme en stichtte hij Cîteaux (1098). Op bevel van de paus keerde hij later weer terug naar Molesme om daar in 1111 te sterven. In 1222 werd hij heilig verklaard.

De abdij van Molesme leidde aanvankelijk een bloeiend bestaan. Bijna 300 monniken en een honderdtal priorijen in onder andere Noord-Frankrijk, Duitsland, Zwitserland en België vielen onder de abt van Molesme. Door zijn geografische ligging werd de abdij echter getroffen door de vernielingen, plunderingen en brandstichtingen van de honderdjarige oorlog en van de daarop volgende godsdienstoorlogen. Aan het einde van de 16^e eeuw was de abdij geruïneerd.

In 1647 werd de abdij verbonden met de congregatie van Saint-Maur (mauristen, een congregatie van Benedictijner monniken) en daarna vond geleidelijk de wederopbouw plaats. Vooral in de 18^e eeuw werd hard gewerkt aan het herstel.

Maar tijdens de Franse revolutie (1789) werd de abdij stukje bij beetje, als nationaal bezit, verkocht aan partijen die de materialen konden gebruiken en aan boeren die de gebouwen inrichtten als schuur of woning. Zij voegden zowel aan de binnen- als aan de buitenkant nieuwe muren toe, timmerden plafonds, en maakten openingen in bestaande muren om met hun karren naar binnen te kunnen. Vorst, verwaarlozing en plunderingen deden de rest.

De werkzaamheden om de oude abdij te redden, zijn in de jaren ’60 van de vorige eeuw ingezet. Vanaf 2000 zijn ze verder opgepakt. In 2020 verwierf de huidige eigenaar vier centrale travees van het kloostergebouw. Daarmee kon, zowel aan de binnen- als de buitenkant, de restauratie starten van de zuidelijke vleugel.

De abdij van Molesme is privébezit. Na jaren van restauratiewerkzaamheden is in 2024 op beperkte schaal gestart met bezichtigingen.

Foto en tekst : met dank aan Marie-Christiane de La Conté.