Tentoonstelling over de geschiedenis van de Franse restaurants

Restaurants zijn een typisch Franse uitvinding. Tot 6 januari 2025 is in de Cité de la Gastronomique & du Vin in Dijon een tentoonstelling te zien over hun geschiedenis. Die kreeg de titel Et si on allait au resto ? (Als we eens naar het restaurant gingen?).

Mathurin Roze de Chantoiseau wordt beschouwd als de eerste restauranthouder. In 1765 opende hij zijn deuren zodat klanten konden “restaurer” (herstellen). Vlakbij het Louvre, in Parijs, serveerde hij bouillons waar de mensen van opknapten.

Aan het begin van de 19^e eeuw volgden er meer restaurants en werd de menukaart uitgebreid. Iedereen kon er genieten van gerechten naar keuze, op een zelf gekozen tijdstip, met eigen gasten en tegen een prijs die vooraf duidelijk was. In de betere kringen van Parijs viel dat concept in de smaak. Het sloot aan bij een wens naar een meer persoonlijke en kwalitatief goede service.

De expositie voert door het Parijs uit de 18^e en 19^e eeuw. Diorama’s laten het publiek de sfeer proeven van de bekende restaurants uit de Franse hoofdstad. Ook zijn er bijzondere menukaarten te zien uit de periode van 1790 tot 1850. Ze werden destijds gedrukt op het formaat van een krant en aan de muur gehangen. In dicht op elkaar staande kolommen, werden vaak honderden gerechten en dranken aangeboden met de prijzen per portie. Na verloop van tijd werden deze grote vellen papier vervangen door gebonden boekjes.

Na 1780 werden er ook elders in Frankrijk restaurants geopend. De tentoonstelling besteedt vooral aandacht aan Aux Trois Faisans uit Dijon dat tegenover het hertogelijk paleis was gevestigd. Andere landen namen het model eveneens over. De smaken en culinaire knowhow van de Fransen veroverden de wereld. Ze werden symbolisch voor de Franse levenskunst.

Et si on allait au resto ? biedt tevens een kijkje achter de schermen van de restaurants. De verschillende beroepen komen aan de orde, maar er zijn ook allerlei anekdotes. Bijvoorbeeld over de “grève de la moustache” (de snorstaking) uit 1907 waarin de kelners het recht bedongen op een vrije dag en op het dragen van een snor. In die tijd gaf de snor uitdrukking aan mannelijkheid en aan sociale status.

Andere ingrediënten van de tentoonstelling zijn observaties van het gedrag van restaurantbezoekers, een verzameling borden vanaf 1900, en visies op veranderingen voor restaurants door ontwikkelingen in de maatschappij.

De uitleg is zowel in het Frans als in het Engels.
De entreeprijs bedraagt € 6,50 per persoon. 
Inclusief de vaste exposities van de Cité de la Gastronomie is de prijs € 17,00 per persoon.
De Chapelle des Climats, de kapel met een vaste expositie over de climats (wijngaarden) van Bourgondië is gratis toegankelijk.

Het adres is: 12 Parvis de l'Unesco, 21000 Dijon.

Zie de website van de Cité de la Gastronomie voor de openingstijden.