Truffelroute

In de Côte d’Or is een speciale route gewijd aan de Bourgondische truffel. De route voert langs de bossen waar hij van nature groeit, aangelegde truffelgaarden, winkeltjes met truffelproducten, restaurants waar ze op het menu staan, de thuisbasis van de Broederschap van de Truffel, en een klein museum dat is gewijd aan de “zwarte diamant”.

Deze delicatesse uit de Bourgogne is tussen half september en half januari rijp. Het seizoen is in oktober en november op zijn hoogtepunt. Dat is de beste periode om onderweg verse truffel te proberen. Een aantal restaurants heeft dan gerechten met truffel op het menu staan. Er worden dan zelfs speciale truffelmarkten georganiseerd: op de laatste zondag van september in Leuglay en op de derde zaterdag van oktober in Is-sur-Tille.

Maar de truffelroute is het hele jaar door de moeite waard. U rijdt achtereenvolgens langs de wijngaarden van de Côte-de-Nuits, door het vriendelijke landschap van de Pays de Seine et Tilles met z’n rijke natuurlijke erfgoed en bronnen, naar de Châtillonnais waar de druiven groeien voor de Crémant de Bourgogne. Onderweg komt u door het Nationaal Bospark (Parc National de Forêts).

1. Van Nuits-Saint-Georges naar Dijon: wijn en truffels

Neem vanuit Nuits-Saint-Georges de D8 naar Marey-lès-Fussey.
Ga verder over de D115 naar Meuilly en Villars-Fontaine.
Vervolgens via de D35 en D109 naar Vosne-Romanée.
Van daaruit over de D974 naar Dijon.

Het eerste deel van de route gaat door de beroemde wijstreek Côtes-de-Nuits. Wijn en truffel laten zich in alle gangen van een maaltijd goed combineren. Een voorgerecht van toast met truffelboter vraagt om een Crémant de Bourgogne. Bij hoofdgerechten van vlees en gevogelte met truffel wordt een rode wijn geserveerd. Bijvoorbeeld een Grand Cru (Corton, Chambertin of Musigny). Een goede witte wijn zoals Puligny-Montrachet of Meursault past het beste bij vis of schaaldieren met truffel. En een Vosne-Romanée wijn is lekker bij een dessert van chocolade of verse vijgen waarin truffel is verwerkt.

In Marey-lès-Fusey staat het Maison aux Mille Truffes by l’Or des Valois dat excursies organiseert, gerechten serveert en een winkel heeft. Alles draait er om truffels. Ze hebben trouwens ook een winkel in het centrum van Dijon. Een ander adres voor een excursie met proeverij is Château d’Entre-Deux-Monts, net buiten Nuits-Saint-Georges. Domaine Rion in Vosne-Romanée heeft zowel wijngaarden als truffelgaarden.

2. Dijon: de Cité Internationale de la Gastronomie et du Vin.
Parkeer uw auto op de parking Monge-Cité de la Gastronomie.

In mei 2022 werd in Dijon de Cité Internationale de la Gastronomie et du Vin geopend. Het is een complex van 1.750 m², bedoeld om meer inzicht te geven in de Franse gastronomische maaltijd en de wijnbouwcultuur. Naast vaste tentoonstellingen zijn er ook allerlei wisselexposities en activiteiten.

De 1.000 jaar oude gastronomische traditie versterkt sociale banden. De Fransen delen hun recepten en kookkunsten, zijn in staat om goede producten uit te kiezen, weten een passende wijn te schenken, en kunnen een gezellige feestelijke maaltijd verzorgen. In 2010 bevestigde de UNESCO de waarde hiervan: de gastronomische maaltijd van de Fransen werd officieel erkend als immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid. In 2015 werden de oude wijngaarden van Bourgondië (de climats) eveneens uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed. Ook de oude binnenstad van Dijon hoort daarbij: hier zetelde de politieke en religieuze macht die een impuls heeft gegeven aan de structuur van de wijnbouw in dit deel van Frankrijk. Deze oude binnenstad verdient zeker een bezoek.

De volgende restaurants in Dijon serveren in het seizoen vaak gerechten met truffel: CIBO, L’Aspérule, en La Fine Heure.

3. Van Dijon naar Is-sur-Thil: Natuurlijke truffelvindplaatsen en truffelgaarden

Rijd over de D903 en D903Bis omhoog langs Savigny-le-Sec en Chaigny naar Is-sur-Thil.

Truffels hebben een kalkachtige grond nodig. Het mycelium, het netwerk van schimmeldraden, hecht zich aan de wortels van bomen en is daarbij kieskeurig: berk, linde, eik , ceder en hazelnoot zijn oké. De boom geeft de truffel koolstof en krijgt daar stikstof voor terug. Zo helpen ze elkaar om te groeien. De dieren in en boven de grond verspreiden de sporen tot wel 500 meter. Droogte en hittegolven verslechteren de oogsten. Ook de bomen hebben het dan moeilijk.

In sommige truffelgaarden in Bourgondië wordt al geëxperimenteerd met een ander soort truffel (afkomstig uit de Périgord in het zuiden van Frankrijk) in combinatie met bomen die beter bestand zijn tegen een ander klimaat. Het aanleggen van truffelgaarden gebeurt sinds de jaren ’70. In een aantal ervan vindt wetenschappelijk onderzoek plaats. Kwekers verkopen planten met truffelsporen zodat iedereen (met geschikte grond) een truffelgaard kan aanleggen. Zo’n gaard telt 600 tot 800 bomen per hectare en levert pas na 10 jaar de eerste oogst op. Uiteindelijk gaat de opbrengst naar 30 tot 40 kilo per hectare. Voor een natuurlijke truffelgaard is dat doorgaans niet meer dan 200 tot 300 gram per hectare.

Bezoek aan een truffelgaard is mogelijk in Chaignay, bij Corvées de Chaugey. Le Relais de la Source in Saint-Seine-l’Abbaye serveert in het seizoen gerechten met truffel.

4. Is-sur-ThiL: zetel van de Broederschap van de Bourgondische truffel

U kunt eventueel parkeren bij het Toeristenbureau.

Is-sur-Thil ligt in een groene omgeving. Er stromen twee rivieren doorheen: de Tille en de Ignon. Wandelend door het plaatsje ontdekt u de mooie bruggen, oude wasplaatsen en bijzondere herenhuizen. Neem een kijkje in de rozentuin bij Kastelle Charbonnel en de Saint-Léger kerk en bewonder de gekleurde dakpannen. Er rijdt ook een toeristisch treintje met een locomotief uit 1931.

Dit plaatsje is tevens de zetel van de Confrérie de la Truffe de Bourgogne, de broederschap van de Bourgondische truffel die in 1884 werd opgericht. Doel is het promoten van de Bourgondische truffel. Elk jaar, op de derde zaterdag van oktober, organiseert de broederschap een feest met truffelmarkt. Dan wordt ook een enorme omelet met truffel gebakken waarvan het publiek kan proeven. Verder is in 2019 in Is-sur-Thil een truffelgaard aangelegd.

Restaurants die in het seizoen vaak truffel gebruiken zijn L’Auberge Côté Rivière in Is-sur-Thil en Les Feuillus in Avot.

5. Salives en Grancey-le-Château-Neuvelle

Over de D959 naar Marey-sur-Thil, Grancey-le-Château-Neuvelle.

De middeleeuwse dorpjes Salives en Grancey-le-Château-Neuvelle liggen allebei al in het Nationaal Bospark. Het is leuk om er een tussenstop te maken. Salives is gebouwd rond de bron van Tille. Bij die bron ligt een oude wasplaats. Verder zijn er restanten te zien van een donjon die kort na het jaar 1.000 werd gebouwd. Ze zijn historisch monument, net als de bijna 1,5 kilometer lange stadsmuur met 17 torens.

Grancey-le-Château heeft, zoals de naam al aanduidt, een kasteel. Het werd in de 18^e eeuw gebouwd op de fundamenten van een eerder kasteel en heeft de bijnaam “het kleine Versailles van Bourgondië”. Het kasteel is in privébezit en niet te bezoeken. Eventueel kunt u vanuit Grancey-le-Château een bewegwijzerde wandeltocht van 8 kilometer maken naar een rots waaruit water stroomt (“Les yeux de la roche qui pleure” ofwel de ogen van de huilende rots).

6. Van Le-Château-Neuvelle naar Leuglay: het Nationaal Bospark

Vervolg de D959 via Beneuvre, Bure-les-Templiers, Recey-sur-Ource.
Rijd over de D928 naar Leuglay.

Met meer dan 50 miljoen bomen en 2.000 km² aan bossen is dit een ideale plaats voor truffels. Dit nationale park, het Parc National de Forêts, bestaat vooral uit loofbomen. Met name beuken en eiken. Sommige zijn al meer dan 300 jaar oud. Maar behalve bos is er ook moeras, kalkgrasland en weiland. Het is een waterrijk gebied met zo’n 700 kilometer aan rivieren en stroompjes. In dit gebied groeien zeldzame bloemen waaronder wilde orchideeën (Venusschoentjes). Ook leven er beschermde diersoorten zoals de zwarte ooievaar en de wilde kat. Al duizenden jaren wonen er mensen. De truffel is officieel één van de karakteristieken van dit nationale park.

In 2013 werd hier een eerste truffelgaard aangelegd met een wetenschappelijk doel. Bomen die mycelium dragen, zijn samen met andere soorten aangeplant om te onderzoeken of die de productie kunnen ondersteunen. Elders wordt geëxperimenteerd met verschillende eikensoort die allemaal dezelfde truffelsporen dragen om te achterhalen of de tannine van de boom invloed heeft op het aroma van de truffel.

In Bure-les-Templiers zijn twee truffelgaarden te bezoeken: Truffière d’Arka en Ruchers et Truffières de la Douix. Restaurant Le Sabot de Vénus, eveneens in Bure-les-Templiers, serveert gerechten met Bourgondische truffel.

7. Leuglay: het Maison de la Fôret (boshuis)

Het Maison de la Fôret in Leuglay werd in 1993 geopend om mensen bewuster te maken van de bossen. Het geeft uitleg over het bos en over hout. Ook organiseert het excursies in het Nationaal Park. Elke laatste zondag van september wordt er een herfstfeest, het Fête de l’Automne, gehouden. Behalve allerlei andere lokale producten zijn er dan ook truffels te koop.

Sinds het najaar van 2022 heeft het Maison de la Fôret ook een klein museum over de Bourgondische truffel. Die is immers heel nauw verbonden met het bos. Er zijn twee zalen te bezoeken. De eerste is gewijd aan de biologische aspecten rond de truffel. In de tweede zaal gaat het over de geschiedenis van de truffel en zijn plaats in de gastronomie. Vlakbij het museum is een truffelgaard aangelegd. Vooralsnog is de informatie enkel in het Frans. Van september tot april is het enkel op afspraak open.

Restaurant Du Roy in Aisey-sur-Seine heeft in het seizoen vaak truffel op de kaart.

Deze toeristische route wordt u aangeboden door Côte-d’Or Attractivité. Hij is ook (in een Franstalige versie) beschikbaar via de app Balades en Bourgogne.