Romaanse wegen in de oostelijke Charolais

Vanuit Paray-le-Monial zijn drie routes uitgezet langs en door oude dorpjes met meer dan 100 kerkjes en kapelletjes die geheel of gedeeltelijk Romaans zijn. In de Charolais-Brionnais staan er heel veel. Ze werden in de 11^e of 12^e eeuw gebouwd. In die periode breidde de religieuze macht zich uit. Vanuit het nabijgelegen Cluny zette de in Semur-en-Brionnais geboren abt Hugues de Semur een enorm netwerk op dat onder zijn gezag viel. Kloosters en parochies kwamen tot ontwikkeling.

De Romaanse kerken en kapelletjes werden gebouwd met stenen uit de omgeving waaronder zandsteen, kalksteen en graniet. Ze hebben vrij smalle ramen. De gewelven en bogen zijn halfrond, hoewel hier en daar ook de eerste spitsbogen verschenen. In Paray-le-Monial werden al de eerste gotische kapitelen gebruikt. In de Romaanse tijd zochten de bouwers naar manieren om het licht, als manifestatie van het goddelijke, binnen te laten en tegelijkertijd stenen gewelven te maken. In de Charolais-Brionnais is een grote verscheidenheid aan gewelven te zien: halfronde, ton- en kruisgewelven alsmede koepels. Dankzij de kwaliteit van de bouw, zijn ze nog grotendeels in originele staat.

De grootste religieuze Romaanse gebouwen staan in Paray-le-Monial, Anzy-le-Duc, Marcigny, Semur-en-Brionnais en Issy-l’Evêque. Middelgrote zijn te vinden in Varenne l’Arconce en Iguerande. Ooit waren hun muren bedekt met fresco’s, maar daarvan is weinig bewaard gebleven. Het beeldhouwwerk heeft de tijd beter doorstaan. Hoezeer de beeldhouwers hun vak beheersten, blijkt in Anzy-le-Duc, Montceaux-l’Etoile, Charlieu en Saint-Julien-de-Jonzy.

De belangrijkste kerken langs deze route door de oostelijke Charolais staan in:

• Paray- le-Monial: de Sacré-Cœur basiliek dateert uit de 12^e en begin 13^e eeuw, dus uit in dezelfde tijd als de grote Abdijkerk van Cluny. Beide werden in opdracht van abt Hugues de Semur gebouwd en ze hebben veel met elkaar gemeen. De Sacré-Coeur is de grootste kerk van de Charolais-Brionnais, maar met een lengte van 63,5 meter en een hoogte van 22 meter aanzienlijk kleiner dan de Abdijkerk van Cluny was.
• Gourdon: de kerk, de l’Assomption-de-la-Vierge, ligt bovenop een heuvel en heeft nog muurschilderingen uit de 12^e eeuw. Ze zijn tussen 1968 en 1996 gerestaureerd. Het schip, met kruisgewelven, is vrij groot.
• Mont-Saint-Vincent: de Saint-Vincent kerk is gebouwd op de hoogste heuvel van de Charolais (603 meter). In het middeleeuwse dorp staan nog huizen uit de 16^e, 17^e en 18^e eeuw. Hier werd in 988 een priorij gesticht onder bescherming van Paray-le-Monial. De kerk heeft een groot voorportaal. Het schip heeft een dwars tongewelf. Behalve in Mont-Saint-Vincent, is zo’n constructie enkel in de Saint-Philibert in Tournus gebruikt. De klokkentoren werd aan het eind van de 18^e eeuw verwoest.
• Suin: de l’Assomption-de-la-Vierge dateert uit de 12^e eeuw. Bijzonder zijn de klokkentoren en de schilderijen in het koor die dateren uit de 12^e tot en met de 18^e eeuw. Bezoekers hebben op deze plek een prachtig 360° uitzicht over de heuvels van de Charolais.

Deze 115 kilometer lange route is niet bewegwijzerd. Een kaart is verkrijgbaar bij de toeristenbureaus in de regio.

Routekaart: ©CEP (Centre d’Etudes des Patrimoines)