Onderzoekers van de universiteit van Lyon vonden in 2017, bij opgravingen in de tuinen van de Abdij van Cluny, een schat uit de 12e eeuw. Iemand had er, bijna 1.000 jaar geleden, zilveren en gouden munten alsmede een gouden zegelring verstopt. Sinds kort kan het publiek deze bijzondere vondst bekijken.
De schat bestond uit een stoffen zakje, gevoerd met leer, met daarin 2.113 Cuniac denarii en 150 obolen van zilver plus een leren zakje met 21 gouden Arabische dinars, een zegelring, een zakje met een gevouwen stukje bladgoud van 24 gram en een gouden pastille.
De meeste zilveren munten zijn in Cluny geslagen en sommige in Meaux, Parijs, Orléans en Chalons. De abdij van Cluny was sinds de 10e eeuw gemachtigd om zelf geld te slaan. De gouden dinars en de ring werden tussen 1120 en 1144 gemaakt in de werkplaats Nul Lamta in Marokko en in het Spaanse Andalusië. Deze gouden dinars zijn veel zeldzamer dan de zilveren denarii en obolen: tot aan de opgravingen in Cluny waren er, in Frankrijk, slechts tien van gevonden.
De zegelring heeft een Sardonyx met de afbeelding van Herakles. In de gouden cirkel eromheen is de Latijnse groet A VE TE gegraveerd. Volgens het Centre des Monuments Nationaux, dat de abdij beheert, is de ring meer waard dan de zilveren en gouden munten samen. In het een artikel in National Geographic zegt Vincent Borrel, onderzoeker bij AOrOc (Archéologie & Philologie d’Orient et d’Occident), dat de eigenaar van de schat hiermee drie tot acht paarden kon kopen wat vergelijkbaar is met drie tot acht auto’s in de huidige tijd.
Op de plek waar de schat is gevonden, stond rond 1700 een ziekenzaal. Of dat ook zo was toen hij omstreeks 1200 werd begraven, is niet zeker. Mogelijk was dit toen het slaapgedeelte van de monniken. Aan wie de schat toebehoorde, is evenmin vastgesteld. In National Geographic worden enkele opties genoemd. Hij kan begraven zijn door een monnik die, tegen de regels in, eigen bezittingen had en deze veilig wilde stellen of door degene die het eten voor de abdij inkocht.
De historicus Marcellin Babey staat in een artikel uitgebreid stil bij de ring. Het is volgens hem een pastorale ring die toebehoorde aan een bisschop. Misschien aan Héracle de Montboissier die tussen 1153 en 1163 aartsbisschop van Lyon was en met Cluny was verbonden doordat diverse familieleden er religieuze functies hadden. Diens broer, Pierre le Vénérable, was bijvoorbeeld van 1122 tot 1156 abt van Cluny. Héracle werd begraven in de kerk van Cluny.
De abdij van Cluny is vrijwel het gehele jaar elke dag geopend vanaf 9.30 uur tot 17.00 uur (in augustus tot 19.00 uur en in september tot 18.00 uur). De toegangsprijs is € 11 per persoon.