Door de eikenhouten dakconstructie van de Parijse Notre-Dame wandelen en de binnenkant van de torenspits bekijken, kan over enige tijd in de Nièvre. Het werk dat de restaurateurs de afgelopen jaren in Parijs uitvoerden, wordt nog eens overgedaan. Op een 180 meter hoge heuvel bij Pougues-les-Eaux, ten noordwesten van Nevers, komt een replica op ware grootte: 100 meter lang, 48 meter breed en 80 meter hoog.
Het is een ambitieus toeristisch project, opgezet door een ondernemer die voorheen een timmerbedrijf in La-Charité-sur-Loire leidde. Meteen na de grote brand van 15 april 2019, die de torenspits en het dak van de Notre-Dame vernietigde, richtte hij de vereniging Restaurons Notre-Dame op om te strijden voor restauratie van de oude torenspits en tegen een ander, eigentijds, ontwerp. Op 7 december 2024 was de restauratie gereed en werd de heropeningsceremonie gehouden.
Volgens het ministerie van Agriculture waren er 2.400 eiken nodig voor de restauratie van de Notre-Dame. Een heel bos dus. De bomen moesten zeer rechte en tot 15 meter lange stammen hebben en werden vanuit alle delen van Frankrijk ingezameld. Bourgogne Franche-Comté is één van de belangrijkste hout producerende regio’s van Frankrijk. Elke gemeente werd gevraagd een eik uit eigen bos te schenken en de regio zou de operationele kosten voor het kappen en het vervoer dragen. Zo gingen er uit dit deel van Frankrijk, naast de vele bomen die door bedrijven werden gedoneerd, 173 eiken vanuit de overheid naar Parijs.
Met de bouw van de Notre-Dame was in 1163 een aanvang gemaakt. De middeleeuwse torenspits werd eind 18e eeuw afgebroken omdat hij te zeer was aangetast door het weer. Bij een grote restauratie in de 19e eeuw ontwierp architect Eugène Viollet-le-Duc, na bestudering van torenspitsen uit de 13e eeuw, een nieuwe. Die werd tussen 1858 en 1861 gebouwd. De tekeningen daarvan zijn bewaard gebleven, wat de recente reconstructie vergemakkelijkte.
Omdat het dakgeraamte van de Notre-Dame onzichtbaar is voor het publiek vatte Restaurons Notre-Dame het idee op voor een replica die de constructie wel in het zicht zou laten. Meerdere plaatsen in Frankrijk hadden belangstelling voor dit project. Na een eerste selectie vielen de aanmeldingen uit de Somme, Parijs, en de Gironde af. Vervolgens is nader onderzoek gedaan naar locaties in de Seine-et-Marne, Nièvre, Maine-et-Loire, Meuse, Allier, Gard en Essonne. De keuze viel uiteindelijk op Pougues-les-Eaux in de Nièvre.
De ligging van deze plaats en het 6 hectaren grote terrein op de Mont Givre is perfect: langs de A77, vlakbij Nevers en aan de rand van het Bos van Bertranges dat één van de grootste eikenhoutleveranciers van Frankrijk is. Geplaatst op de top van de Mont-Givre, zal het bouwwerk al van veraf te zien zijn. “De Mont Givre ligt 180 meter boven het niveau van de Loire die vlak langs stroomt. Inclusief de 80 meter hoge torenspits wordt het hoogteverschil bijna 250 meter. Dat geeft een bijzondere zichtbaarheid,” zei de initiatiefnemer van het project tegen France 3.
De voorbereidende werkzaamheden beginnen in 2026 en de bouw in 2028. Bij de torenspits komt ook een informatiecentrum over de Franse bossen, de ambachten en de vakkennis die werd gemobiliseerd voor de restauratie van de Notre-Dame. De opening van de torenspits en het informatiecentrum moet in 2029 plaatsvinden.
In 2030 gaat vervolgens een spektakel van start dat vergelijkbaar is met de bouw van het middeleeuwse kasteel van Guédelon, Het publiek is welkom op de bouwplaats om te kijken hoe de ambachtslieden in een tijdsbestek van zes jaar de middeleeuwse dakconstructie van schip, het koor en de apsis maken. Er wordt gewerkt met eikenhout en glas conform de oude technieken van de kathedraalbouwers.
Als de bouw helemaal klaar is, zijn er twee parcoursen. Op de begane grond wordt dan entertainment aangeboden in de vorm van exposities, films, 3D-simulaties van de ambachten, en virtual reality spelen. Op de eerste en tweede verdieping wandelt het publiek door de dakconstructie, kan het de torenspits en de klokkentorens van binnen bekijken en zich verdiepen in de geschiedenis van het bos van de Notre-Dame.
De kosten, geraamd op € 16 miljoen, moeten volledig worden gedekt uit donaties. Bekijk op onderstaande video hoe het gaat worden.
Foto’s: ©Mickael Defour et Loire Dessin
