GR® 13 reden tot actie voor behoud van paden Morvan

Enkele jaren geleden richtten bosbouwers in de Morvan een ravage aan op de lange-afstandswandelroute GR® 13. Dat was voor het Regionaal Natuurpark van de Morvan aanleiding om een project op te zetten tot behoud van de paden.

In Marigny l'Eglise werd een paar jaar geleden een mooi, smal en schaduwrijk bospad ernstig beschadigd door een bedrijf dat er hout kwam kappen. De GR® 13, een 423 kilometer lange toeristische wandelroute van Fontainebleau naar Bourbon-Lancy, gaat over dat pad. De burgemeester was woedend en liet dat blijken in de media. Er werden foto’s gepubliceerd van de diepe sporen die de bosbouwmachines in de grond hadden achtergelaten met daarnaast de omgehakte boomstammen.

Dit incident was voor het Regionaal Natuurpark van de Morvan aanleiding om samen met het gemeentebestuur van Marigny-l’Eglise het initiatief te nemen tot behoud van de paden.

14 gemeenten

Mars den Dikken coördineert het project vanuit het natuurpark. Hij licht toe dat Cussy-en-Morvan zich snel aansloot bij het initiatief, gevolgd door andere omliggende dorpen: “Er is veel belangstelling, maar voorlopig houden we het bij 14 gemeenten. Dit is nog een test. Pas als die gereed is en de balans is opgemaakt, kunnen we beoordelen of onze aanpak echt tot resultaten leidt. Ook moeten dan de financiële middelen nog worden gewaarborgd.”

De Morvan heeft, verspreid over 144 gemeenten, zo’n 8.000 kilometer aan paden. Daarvan valt ongeveer 1.000 kilometer onder de eerste 14 gemeenten die meedoen. Het gaat specifiek om de chemins ruraux, de landwegen. Ze zijn in bezit van de gemeenten maar hoeven, anders dan de voies communales, niet door hen onderhouden te worden. Vaak zijn ze onverhard.

Een kaart waarop voor de Morvan alle chemins ruraux staan, ontbrak. “In 2022 zijn we gestart met het bureauwerk,” legt Mars den Dikken uit. “Op basis van kadastergegevens hebben we uitgezocht waar de paden precies liggen en wat hun juridische status is. Sinds begin dit jaar wordt gecontroleerd of ze nog bestaan en in welke staat ze verkeren. De breedte, de steilte, het type wegdek, aanwezige hagen of muurtjes en eventuele bezienswaardigheden, zijn vanwege het toekomstige onderhoud en de toeristische aantrekkelijkheid belangrijke karakteristieken om te noteren. Omdat het recenseren van de paden heel veel werk is, doen we op iedereen een beroep om mee te helpen.”

Bijeenkomsten

Met een eerste bijeenkomst in Brassy, Cussy-en-Morvan, Dun-les-Places, Lormes, Marigny-l’Eglise, Planchez, Saint-André-en-Morvan, Saint-Martin-du-Puy is het recenseren inmiddels gestart. Op 12 april volgt nog een bijeenkomst in Chalaux. Later dit jaar komt naar verwachting Saint-Eugène aan de beurt. Gemiddeld trokken ze tot nu toe zo’n 20 tot 30 belangstellenden per keer, waaronder meestal ook enkele Nederlanders of Vlamingen met een huisje in de Morvan. Alle belangstellenden kreeg tijdens de bijeenkomst uitleg en vervolgens gingen ze in groepjes op pad om zelf de eerste paden te recenseren. Aan het einde werden de uitkomsten besproken om eventueel onduidelijkheden en verschillen in interpretaties weg te werken.

De gedachte is dat de inwoners, als ze een wandelingetje willen maken, gelijk een formulier meenemen om onderweg de nog niet gerecenseerde paden te beoordelen. Iedereen mag meedoen. Maar niet iedereen schuift met die insteek aan bij de bijeenkomsten: soms zijn er ook boeren of bosbouwers aanwezig die paden bij hun bedrijfspercelen hebben gevoegd omdat anderen er toch geen gebruik van maakten. Dat kan dan weleens tot een discussie leiden.

Wie wil gaan recenseren en de bijeenkomsten heeft gemist, kan contact opnemen met de desbetreffende gemeente of met het park. Hoelang het project gaat duren, hangt volgens Mars den Dikken af van de inzet van de gemeenten en van de inwoners. De gemeentebesturen beslissen wat ze doen met de uitkomsten. Vervolgacties kunnen zijn dat ze paden heropenen, weer in onderhoud nemen, toeristisch gaan promoten of terugvorderen. Het park kan hen daarbij adviseren en ondersteunen.

Klik hier voor het artikel dat eerder op deze website is gepubliceerd over dit onderwerp.

De prachtige (Franstalige) documentaire van Laurent Bouit over de paden van de Morvan is nog steeds te zien op France TV. Klik hier om hem te bekijken.