Le Fays en omgeving

De naam van Le Fays is afkomstig van het Latijnse woord “fagus” (beuk). Gelegen op 299 meter, is Le Fays het hoogste punt van het Pays d’Othe (Land van Othe) dat bestaat uit kalkachtige plateaus met bossen waarin vooral eiken en beuken groeien. Het gehuchtje ligt op een droge plek. Er stroomt geen water doorheen zodat men het uit de grond moet halen; soms van een diepte van 50 meter, zoals bij de gemeentelijke waterputten. Pas in 1967 werden hier, na de bouw van een watertoren, leidingen voor drinkwater aangelegd. Ook Le Saudurant heeft een oude waterput. Die was tot halverwege de 20^e eeuw in gebruik. De diameter was zo groot dat twee mannen erin konden om de put uit te graven. Van binnen werd hij bekleed met (bak)stenen. De diepte was afhankelijk van de grondwaterspiegel.

De wasplaats-vijver van Le Fays, in de 19^e eeuw gebouwd van bakstenen, wordt gevoed door regenwater. De vrouwen van het gehucht kwamen hier bijeen om, geknield op balken langs de stenen rand van de wasplaats, hun linnengoed te wassen. Een afgescheiden deel van de vijver diende als drinkplaats voor de dieren. De afscheiding bestond uit een muur die nu is bedekt met biezen en riet. De vijver heeft een eigen ecosysteem met kikkervisjes en kikkers, padden, wilde eenden, reigers, sprinkhanen, libellen en vlinders.

De oorspronkelijke bebouwing van Le Fays wordt gevormd door langwerpige huizen die loodrecht op de weg staan. Hun gevel is naar het zuiden gericht. De muren zijn van stukken vuursteen en blokken kalksteen uit de omgeving. Vaak zijn ze versierd met bakstenen die werden geproduceerd in het Pays d’Othe. De oudste dateren uit de tweede helft van de 19^e eeuw. Sommige muren hebben een inscriptie die aangeeft wanneer het huis is gebouwd. In de meeste gevallen zijn nog de oude dakpannen aanwezig die in de omgeving, zoals in het gehucht Tuileries, werden geproduceerd. De schuren vallen op door hun gewelfde portaal waardoor een ingespannen kar naar binnen kon.

In het centrum van het dorp staat een vrijheidsboom uit 1893. Z’n voorganger dateerde uit 1793. In de Yonne werden zulke bomen vanaf 1792 geplant als symbool van de revolutie. De boom sluit aan op de oude plattelandstradities en viert de overgang van de winter naar de lente. De vrijheidsboom van Le Saudurant werd in dezelfde tijd geplant. De inwoners waken over zijn voortbestaan.

Het privévliegveld van Chailley kende volop activiteiten in de tijd van La Chailotine, een bedrijf dat pluimvee verwerkte en in 1966 werd geopend. In 1980 werd het BSA. Deze wereldwijde marktleider, waarvan het hoofdkantoor in Chailley stond, beschikte over 6.000 medewerkers en 30 fabrieken. In 2000 werd het bedrijf ontmanteld. Tegenwoordig worden de activiteiten voortgezet onder de naam Duc. Veel pluimveehouders uit de omgeving leveren aan Duc.

De Notre Dame de la Bonne Mort, de kapel “Onze Lieve Vrouwe van de Goede Dood”, is in 1873 gebouwd naar aanleiding van een cholera epidemie. In de tweede wereldoorlog raakte de kapel beschadigd. Na een periode van verwaarlozing werd hij in 1979 gerestaureerd. De sleutel om een kijkje binnen te kunnen nemen, is beschikbaar in het gemeentehuis.

Het Forêt d’Othe beslaat ongeveer de helft van het Land van Othe. Er groeien eiken, beuken, essen, hazelnootstruiken en sparren. Varens, mossen en paddenstoelen zijn er in grote aantallen aanwezig. Maar men vindt er ook zeldzame of beschermde soorten: mezen, kwikstaarten, eksters, spechten, grasmussen, houtsnippen en buizerds. Verder leven er hagedissen, herten, reeën, hazen, konijnen, zwijnen, vossen, vleermuizen…

ROUTE

• Laat de wasplaats-vijver bij vertrek links van u liggen. Voor het kruispunt de weg naar rechts nemen. Als u, via de Chemin des Oiseaux in het centrum van het gehucht bent, ziet u rechts twee voormalige schoolgebouwen uit 1848. De school werd in 1966 gesloten en is inmiddels omgebouwd tot woonruimte.
• Pak de Route de la Forêt d’Othe van waaruit u zicht heeft op de oorspronkelijke bebouwing van Le Fays. Het uitzicht aan het einde van het dorp is de moeite waard. De heuvels waren ooit bedekt met wouden en wijngaarden. Nu zijn ze bebost en in gebruik genomen voor landbouw. Men kan er kijken tot aan Brienon, Migennes en bij helder weer zelfs tot aan Auxerre.
• Ga verder over de Chemin Blanc die akkers doorsnijdt. Hier vindt men ook een belangrijke activiteit van deze streek: er worden veel kippen gehouden voor het pluimvee verwerkend bedrijf Duc in Chailey. Rechts van de weg ligt het Bos van Gay. Men ontdekt er een ecologisch interessant gebied met droge graslanden en tal van struiken (rozenbottel, goudenregen, onobrychis, ruig klokje, mahaleb kers, veldknoflook, en tijm) en bomen (juniperus, en grove den). De schapen van de laatste traditionele schaapskooi uit het gehucht Saudurant zorgen voor een natuurlijk onderhoud van dit beschermde gebied.
• Via de Chemin de Sens loopt u langs akkers met granen, tarwe, gerst, haver, koolzaad en vlas. Meestal wordt de oogst gebruikt als veevoer. U laat het bos Cluseaux rechts en het bos Grâce links van u liggen en bereikt Grand Champs.
• Via de weg over de heuvel Haut Bouton wandelt u naar de Chapelle de la Bonne Mort. Loop langs het Forêt d’Othe (links van u) en geniet van het uitzicht over het Fond de Blaude. Op een open stuk ziet u een jachthut die wordt gebruikt en beheerd door de jachtclub van Chailey.
• Loop via de Route de Chailey een stukje door het Forêt d’Othe.
• Via de picknickplaats van Pays, in de gemeentelijke boomgaard met appel- en mirabellenbomen komt u weer terug op het punt van vertrek.

Deze wandelroute wordt u aangeboden door Tourisme Serein & Armance.

Foto: Office de Tourisme Serein & Armance.