2 augustus 2023

Privékapel Jean de Bourbon in Cluny weer open

Na een restauratie van enkele jaren, is in Cluny de privékapel van Jean de Bourbon weer geopend voor publiek. Hij draagt de naam van de abt die hem tussen 1456 en 1485 liet bouwen als grafkapel voor zichzelf. Vanuit de aangrenzende salon kon Jean de Bourbon comfortabel, bij zijn eigen open haard, de mis bijwonen zonder door anderen te worden gezien.

De 12 meter lange kapel, in flamboyant gotische stijl gebouwd, is goed bewaard gebleven en is beroemd vanwege zijn prachtige versieringen. De gebeeldhouwde voorstellingen uit het Oude en Nieuwe testament waren in meerdere kleuren uitgevoerd en met bladgoud verrijkt.

De kapel wordt verlicht door hoge ramen. Het gekleurde glas-in-lood is waarschijnlijk verdwenen tijdens de godsdienstoorlogen aan het einde van de 16e eeuw. In de loop der eeuwen is het dak veranderd en ging de sacristie verloren. Ook van de gotische altaren, die volgens opgravingen in het kapel en het oratorium hebben gestaan, is niets meer over.

Restauratie

Anders dan de eind 11e eeuw gebouwde grote abdijkerk van Cluny, bleef de kapel van Jean de Bourbon na de Franse revolutie redelijk gespaard van vandalisme.

Het Centre des Monuments Nationaux, het centrum voor nationale monumenten, heeft in de afgelopen jaren een grondige restauratie van de kapel laten uitvoeren. Het aangetaste metselwerk is hersteld. De dakbedekking is, met leisteen, weer dichter bij z’n oorspronkelijke staat gebracht. Het portaal met de accoladeboog, aan de noordzijde, werd van de ondergang gered. En de gebeeldhouwde elementen in het interieur zijn opgeknapt waarbij de oorspronkelijke kleuren worden gesuggereerd.

De kunstenaar Sarkis ontwierp nieuwe glas-in-loodramen. Hij noemde zijn werk “La pluie, avec les couleurs de l’arc-en-ciel, résonne dans la chapelle“ (De regen, met de kleuren van de regenboog, weerklinkt in de kapel). De gekleurde regendruppels op het glas zijn allemaal vingerafdrukken van hemzelf. Zijn ramen dragen bij aan de kleurrijke en weelderige sfeer van de kapel. Tevens maakte hij glas-in-lood altaren. Hun gele kleur doet denken aan goud, dat symbool staat voor de eeuwigheid. Ze weerspiegelen de oorspronkelijke indeling van de 15e-eeuwse kapel en laten zien hoe groot de ruimte is.

“De regen met de kleuren van de regenboog weerklinkt in de kapel”

Sarkis geeft zelf de volgende toelichting op de glas-in-loodramen: “Voor de Jean de Bourbon-kapel, een plaats van symbolische meditatie en heilige contemplatie, wilde ik een werk dat zich opent naar de paden van de eeuwigheid, door de lucht en het huidige moment te communiceren. Duizenden regenboogkleurige regendruppels laten hun kleurrijke spoor achter op de vijf ramen. Het zijn mijn vingerafdrukken. Deze glas-in-loodramen wekken de indruk dat een onheuglijke regenbui letterlijk de glazen traveeën raakt. De kleuren van de regenboog herinneren aan dat vluchtige moment waarop, door een uitzonderlijk optisch fenomeen, de zon schijnt tijdens de regen. De samensmelting van licht, hemelse ruimte, natuur en onze positie als mens (die de contrasten van het aardse bestaan ​​leeft tegenover de uitgestrektheid van de melkweg) vormt de meervoudige essentie van dit werk. Voor deze glas-in-loodramen koos ik de titel "de regen, met de kleuren van de regenboog, weerklinkt in de kapel" om zowel hun visuele als auditieve dimensie weer te geven. Vanuit hun gevoeligheid en verbeeldingskracht kunnen de toeschouwers de regendruppels “horen” die op de glas-in-loodramen vallen. In de kapel ervaren ze het geruststellende gevoel van een beschermde schuilplaats. Ze kunnen er in hun gedachten kunnen ontsnappen.”

Klik hier voor de website van het Centre des Monuments Nationaux met de meest recente informatie over openingstijden en toegangsprijzen.