27 januari 2025

Levende hagen vlechten

Het typische coulisselandschap van de Morvan wordt gevormd door levende hagen die ’s winters worden gevlochten. Wie wil, kan hier tot 15 maart de traditionele vlechtkunst leren van de lokale boeren.

Al eeuwenlang maken ze ’s winters in de Morvan ondoordringbare levende hagen, bedoeld om het vee binnen en de roofdieren buiten te houden. Van begin februari tot medio maart organiseert het Regionaal Natuurpark van de Morvan de maand van de Plèchie om het publiek, op een gemoedelijke manier, kennis te laten maken met dit stukje erfgoed. Verder zal het Maison des Hommes et des Paysages, dat vanaf 29 maart weer open is, komend seizoen ook aandacht besteden aan deze traditionele vorm van omheinen.

Het principe van plèchie is simpel. Van een rijtje jonge bomen, met een hoogte van minimaal twee meter, wordt de stam onderaan ingehakt. Die wordt vervolgens omlaag gebogen en zigzag langs palen geleid. Het is een karweitje voor de koude maanden, als de sapstromen tot rust zijn gekomen. Zodra het voorjaar wordt, schieten de takken weer uit. In de Morvan wordt hoofdzakelijk gevlochten met sleedoorn, meidoorn en beuk, hoewel in principe alle bomen geschikt zijn.

Een plèchie haag is ecologisch en draagt bij aan biodiversiteit. De materialen groeien ter plekke en het snoeiafval komt van pas als stookhout. De wortels van de bomen houden de grond vast zodat die op de hellingen niet wegspoelt. Vogels nestelen zich tussen de takken en kleine dieren, zoals hazen, kunnen er doorheen. Bovendien bieden de hagen, die heel lang meegaan, het vee beschutting tegen zon en wind.

In de Morvan bestaat het omheinen met levende hagen al sinds de middeleeuwen. Elders in Frankrijk gebeurde het ook maar hield men er al voor de Tweede Wereldoorlog mee op. Hier gingen de boeren ermee door. Wel nam het vlechten vanaf de jaren ’50 af: vaak ontbrak te tijd en er waren steeds meer meters omheining nodig omdat de bedrijven groeiden. De boeren die de vlechtkunst beheersen, dragen die nu over aan iedereen daarin geïnteresseerd is.

Een workshop plèchie is vooral een kwestie van meedoen. Een goede beheersing van de Franse taal is daarvoor niet nodig. De kosten bedragen € 5 per persoon. Opgeven kan via ecomuseedumorvan@parcdumorvan.org of op maandagen, dinsdagen en woensdagen via telefoonnummer 0033 386 78 79 10. De workshops duren de hele dag, tenzij anders aangegeven. In 2025 worden er, verspreid over 30 gemeenten, in totaal 36 gehouden.

De planning is als volgt:

  • 1 februari: Étang-sur-Arroux (Saône-et-Loire)
    9.00 uur verzamelen in Lieu-dit Fougerette
  • 5 februari Saint-Brisson (Nièvre)
    9.30 uur verzamelen op de parking van het Maison du Parc
  • 6 februari: Chissey-en-Morvan (Saône-et-Loire)
    9.00 uur verzamelen in Les Crots Barbizot
  • 11 februari: Chaumard-Blaisy (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen op Presqu’île de Blaisy
  • 12 februari: Autun (Saône-et-Loire) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen bij Ferme de Montmain
  • 14 februari: Charbonnat (Saône-et-Loire)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Montjalmain
  • 15 februari: Saint-Léger-Vauban (Yonne) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Rue Girard
  • 17 t/m 21 februari: Millay (Nièvre)
    10.00 uur verzamelen in het buurtschap Lieu-dit Les Vernes, Route de Saint-Honoré
  • 18 februari: Glux-en-Glenne (Nièvre)
    9.30 uur verzamelen bij Port-des-Lamberts, Parking van het Sentier des Sources
  • 21 februari: Onlay (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen op 4 route de Dennecy
  • 22 februari: Saint-Andeux (Côte-d’Or) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen in Ferrières
  • 22 februari: Roussillon-en-Morvan (Saône-et-Loire)
    9.00 uur verzamelen in La Peurtentaine
  • 26 februari: Gien-sur-Cure (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in La Coupe Lyonnet, 51 Route du Lac
  • 28 februari: Saint-Léger-sous-beuvray (Saône-et-Loire) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen op de Chemin de Porimbart, aan de kant van het kerkhof
  • 1 maart: Chaumard-Huard (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Huard
  • 1 maart: Dun-les-Places (Nièvre)
    9.30 uur verzamelen op de D6 naar Brassy, 300 m buiten Dun-les-Places, 1e weg naar rechts
  • 2 maart: Brassy (Nièvre) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen bij de wasplaats van Polquemignon
  • 2 maart: Villapourçon (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Sanglier
  • 5 maart: Arleuf (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in Les Bardiaux
  • 6 maart: Maux (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Montchamois
  • 6 maart: Montreuillon (Nièvre) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen op de Route de Marigny, richting Château-Chinon
  • 8 maart: Ouroux-en-Morvan (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen op de Avenue Michel Barois, tussen het meertje en het gemeentehuis
  • 8 maart: Sermages (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen langs de D37 aan de rand van Sermages, richting Château-Chinon
  • 9 maart: Ouroux-en-Morvan (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen op de Avenue Michel Barois, tussen het meertje en het gemeentehuis
  • 9 maart: Tamnay-en-Bazois (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Mouligny
  • 11 maart: Cussy-en-Morvan (Saône-et-Loire) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen in Montloiron
  • 12 maart: Planchez (Nièvre) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen in L’Haut de Chaux
  • 13 maart: Uchon (Saône-et-Loire) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen op de Parking van Le Carnaval
  • 13 maart: Moulins-Engilbert (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in La Brosse
  • 15 maart: Anost (Saône-et-Loire) (alleen de ochtend)
    9.00 uur verzamelen in het gehucht Le Creux
  • 15 maart: La Grande-Verrière (Saône-et-Loire)
    9.00 uur verzamelen op de Route de Bibracte, Le Piéjus
  • 15 maart: Saint-Léger-de-Fougeret (Nièvre)
    9.00 uur verzamelen in Les Ichards

Foto: ©PNRM-MM