.JPG)
Eind augustus worden in Bourgondië de druiven binnengehaald. Dat is door de klimaatveranderingen vroeger dan gebruikelijk, want meestal zijn ze pas in september voldoende rijp. De druiven voor de mousserende Crémant de Bourgogne zijn altijd als eerste aan de beurt omdat ze wat meer aciditeit moeten hebben dan de druiven voor de “stille” (niet-mousserende) wijnen.
De druivenpluk roept een romantisch beeld op: gezellig met anderen in de wijngaarden werken, heerlijke gezamenlijke maaltijden aan lange tafels en lekker feesten als het werk gedaan is. Een unieke, authentieke ervaring! Op een aantal plaatsen, in en buiten Frankrijk, betalen toeristen er zelfs voor om een dagje mee te mogen helpen.
Er is ook een ander beeld. In de media verschijnen af en toe berichten over wijnboeren en tussenpersonen die de seizoensarbeiders onder erbarmelijke omstandigheden laten werken. Binnen de regio BFC (Bourgogne Franche Comté) gelden specifieke arbeidsvoorwaarden voor druivenplukkers, maar niet iedereen houdt zich daaraan. Zo werd vorig jaar een echtpaar veroordeeld vanwege de slechte huisvesting van 40 Roemenen bij de wijnoogst in Meursault. Recent kregen tussenpersonen een gevangenisstraf wegens uitbuiting, in de aangrenzende Champagnestreek, van plukkers uit Afrikaanse landen. Het zijn de uitwassen.
De wijnboeren hebben altijd veel moeite om voldoende mensen te vinden voor de oogst. In de regio BFC zijn ze dit jaar op zoek naar ruim 40.000 paar handen. Ze trekken seizoenswerkers uit binnen- en buitenland aan en doen nadrukkelijk een beroep op studenten. In voorgaande jaren hielpen op een enkele plek ook gedetineerden mee.
De extra handen zijn zowel in de wijngaarden als bij de verdere verwerking van de druiven nodig. Volgens France Travail BFC, de overheidsinstantie die vraag en aanbod op de arbeidsmarkt probeert samen te brengen, gaat het om de volgende functies:
- Coupeur (snijder): snijdt de druiventrossen van de plant en legt ze in een emmer of een mand.
- Porteur (drager): haalt, met een grote mand op de rug, de geplukte druiven op bij de coupeurs om ze naar de tractor te brengen die ze vervoert naar de wijnmakerij. Dat is lichamelijk zwaarder werk dan het snijden.
- Trieur (sorteerder): selecteert de druiventrossen op kwaliteit.
Specifieke ervaring of een opleiding is niet nodig. De wijnboeren zoeken vooral mensen die gemotiveerd zijn, van aanpakken weten en ook bij wisselend weer buiten kunnen werken. Met name de zon kan een uitdaging zijn: de wijngaarden bieden nauwelijks schaduw en in de oogsttijd kunnen er nog hittegolven zijn.
De druivenplukkers krijgen een Contrat Vendanges (oogstcontract) en werken doorgaans 35 tot 39 uur per week. Ze ontvangen ten minste het minimumuurloon van bruto € 11,88. Meestal wordt er voor de maaltijden gezorgd. De wijnboeren zijn hiertoe echter niet verplicht.
Overnachtingen dienen de plukkers in principe zelf regelen, maar soms worden die aangeboden of gefaciliteerd. In dat geval moeten de werkgevers voldoen aan de regels die de regio BFC hen daarvoor oplegt: geen slaapplaatsen in kelders of in tenten, geen stapelbedden, minimale oppervlakten per persoon, een ruimte om te koken en te eten, sanitaire voorzieningen en maatregelen voor de hygiëne en de veiligheid.
Voor de vacatures zijn speciale websites in de lucht zoals francetravail.fr, lagriculture-recrute.org of vitabourgogne.com. Toeristen die het leuk vinden om mee te helpen in de wijngaarden van de Bourgogne, kunnen daar terecht. Ze hoeven er niet te betalen voor een authentieke ervaring maar ontvangen gewoon een uurloon.